ثواب اطعام در روز غدیر چیست؟
عید سعید غدیرخم یکی از اعیاد بزرگ شیعیان است که هر سال در ۱۸ ذی‌الحجه برگزار می‌شود. در این روز نورانی، علاوه بر برگزاری جشن‌ها و مراسم مذهبی، اهدای غذا و اطعام نیازمندان جایگاه ویژه‌ای دارد. از امامان معصوم (علیهم‌السلام) روایت شده که برپایی سفره اطعام و پذیرایی از دیگران در روز غدیر پاداش بی‌نظیری دارد. به نحوی که این عمل خیر نزد خداوند بسیار ستوده است. در این مقاله ضمن اشاره به سفارش‌های اهل بیت دربارهٔ اطعام در روز غدیر، به روایات معتبر در باب ثواب این کار و نیز نمونه‌های عینی و نذرهای معمول مردم در این روز پرداخته می‌شود.
اهمیت اطعام در روز غدیر
سنت اطعام (هدیه غذا و غذا دادن) از آداب حسنه در ایام خاص اسلامی است و برای اعیاد بزرگ، تأکید بیشتری یافته است. در روایات شیعی آمده که امام صادق علیه‌السلام روز عید غدیر را «روز اطعام الطعام» نامیده‌اند
، نشان‌دهنده اهمیت بالای این عمل در نگاه اهل بیت. همچنین امام جعفر صادق (ع) فرموده‌اند: «اطعام یک نفر در روز عید غدیر مانند اطعام همه پیامبران و صدیقان است»
. به بیان دیگر، فقط با تهیهٔ یک پرس غذا برای یک مؤمن در این روز، ثوابی برابر با ثواب غذا دادن به تمام انبیا و صالحان پیشین کسب می‌شود. این روایات نشان می‌دهد که با یک حرکت کوچک و خیرخواهانه می‌توان پاداش بسیار بزرگی نزد پروردگار به دست آورد. علاوه بر آن، امام رضا (ع) نیز نقل کرده‌اند که ثواب اطعام مؤمن در روز غدیر به اندازهٔ ثواب اطعام همه انبیا و صدیقان ذکر شده است
. این روایات گران‌بها، تأکید بر همدلی و مهربانی در جامعه دارد و افراد را به مشارکت در طرح‌های اطعام غدیر فرا می‌خواند.
روایات معتبر درباره ثواب اطعام غدیر
درباره ثواب اطعام در روز غدیر حدیث‌های متعدد و بسیار ارزشمندی نقل شده است. یکی از مشهورترین روایات نقل شده از امام صادق (ع) در «بحارالانوار» آمده است: ایشان فرمودند هر کس شب یا روز عید غدیر به یک مؤمن افطار دهد، ثواب آن مانند افطار دادن به ده فئام است
. وقتی پرسیدند فئام چیست، حضرت فرمودند: هر فئام معادل صد هزار پیامبر و صدیق و شهید است
. بنابراین اطعام یک نفر در روز غدیر معادل اطعام یک میلیون پیامبر و صدیق و شهید است! (در اینجا فئام × ده برابر «یک میلیون» را می‌رساند.) امام صادق (ع) همچنین ضمانت کرده‌اند که کسی که در چنین شرایطی به دیگران غذا بدهد، از کفر و فقر نیز در امان خواهد بود و اجر او به‌عهده خداوند باقی می‌ماند
. به‌عنوان نمونه، در منابع معتبر آمده است: «امام صادق (ع) فرموده‌اند: غذا دادن به یک مؤمن در روز عید غدیر ثواب اطعام یک میلیون پیامبر و صدیق (در رأس آنها ائمه معصومین) و یک میلیون شهید (در رأس آنها حضرت عباس و شهدای کربلا) و یک میلیون فرد صالح در حرم خداوند را دارد»
. همچنین روایت دیگری از امام صادق نقل شده که می‌گوید: «هر کس در روز عید غدیر به مؤمنی افطاری دهد، گویی ده فئام (هر فئام صد هزار پیامبر و صدیق و شهید) را افطاری داده است»
. این احادیث به روشنی بیانگر فضیلت بی‌نظیر اطعام در عید غدیر هستند و هر باورمند را تشویق می‌کنند تا در این روز حتی با یک لقمه غذا هم در کار نیکی شریک شود.
نذر اطعام غدیر و نمونه‌های عملی
ارزیابی تجربه‌های واقعی نشان می‌دهد که در سال‌های اخیر اهتمام به سنت اطعام غدیر در میان شیعیان افزایش یافته است. به عنوان مثال، حجت‌الاسلام ابوالقاسم آرزومندان، دبیر ستاد مردمی غدیر در خراسان جنوبی، گزارش داده است که «سال گذشته حدود پنج هزار نفر با کمک‌های مردمی در روز عید غدیر اطعام شدند»
. به بیان دیگر، با مشارکت خیران و مردم منطقه، سفره‌های نذری گوناگونی برای چند هزار نفر پهن شده است. وی همچنین اشاره کرده که در جریان این طرح‌ها، برخی افراد حتی قربانی (نذری) تهیه کرده‌اند؛ برای نمونه «همین دیروز فردی یک قوچ را نذر اطعام در روز غدیر کرد»
تا از ثواب این عمل بزرگ بهره‌مند گردد. این سنت حسنه در مناطق و روستاها نیز رواج یافته است؛ بسیاری از خانواده‌ها و گروه‌های مذهبی به صورت جمعی اقدام به پخت غذای عید غدیر می‌کنند. توصیه شده حتی الامکان هر خانه در کنار سفره همیشگی خود، «یک غذای بیشتر» آماده کند و بین همسایه‌ها و نیازمندان توزیع نماید
. به تعبیر دبیر ستاد غدیر، «سفارش شده که در خانه برای برپایی این سنت حتی اگر شده به اندازه یک غذا بیشتر طبخ و بین همسایه یا بستگان تقسیم شود»
. این اقدام کوچک اما با برکت، علاوه بر ثواب دنیوی و اخروی، مؤمنان را در همدلی و محبت به یکدیگر متحد می‌کند. اگر شما نیز مایلید در طرح‌های اطعام غدیر شرکت کنید، می‌توانید به طرق مختلف اقدام نمایید. برای مثال، در گروه مردمی اقامه غدیر صفحه اطعام معرفی شده است تا افراد با هر توان مالی یا خدمت‌رسانی بتوانند مشارکت کنند. علاوه بر این، اهدای غذای عید غدیر به نیازمندان از هر طریق مانند آشپزی خانگی، کمک مالی به هیئت‌ها یا شرکت در طرح‌های خیریه مورد تشویق واقع شده است. در سایت اقامه غدیر همچنین صفحه هدیه و عیدی وجود دارد که نحوه اهدا هدایای مختلف را در ایام غدیر معرفی کرده است. برای هماهنگی بیشتر و طرح پرسش‌های خود می‌توانید از طریق فرم تماس سایت اقامه غدیر یا شماره‌های اعلام شده ارتباط بگیرید.
نتیجه‌گیری
در خلاصه کلام، اطعام در روز غدیر یک عمل بسیار شایسته و پرثواب در اسلام است که اهل بیت پیامبر (ع) نیز بارها بر آن تأکید کرده‌اند. پاداش معنوی این کار، در روایات شیعه به‌گونه‌ای ذکر شده که به‌راستی «ثواب اطعام یک مؤمن در غدیر، معادل اطعام میلیون‌ها انبیاء و صالحان» است
. مشارکت در این سنت حسنه، فرصت مغتنمی برای ابراز محبت به ساحت امیرالمؤمنین (ع) و عمل به آموزه‌های اسلام است. امیدواریم هر یک از ما بتوانیم در حد توان خود، سهمی در اطعام مؤمنان در این روز عزیز داشته باشیم و از برکات بی‌پایان آن بهره‌مند گردیم.
پاسخ دهید
میخواهید به بحث بپیوندید؟مشارکت رایگان.